“You’ll never walk alone”

Corona heeft de wereld verward en veranderd. Volksgezondheid, economie en geldsysteem verkeren in een wereldwijde crisis. De pandemie grijpt om zich heen, omdat de Chinese regering de uitbraak aanvankelijk bagatelliseerde en nu nog steeds censureert. En omdat westerse overheden ondanks de waarschuwing andere prioriteiten hadden. Intussen staat de wereld stil. Het kapitalisme wordt stilletjes ten grave gedragen, nu overheden en centrale banken hele financiële markten opkopen. Alle steunmaatregelen moeten uiteindelijk via belastingen en/of geldontwaarding door burgers betaald worden. Ook de globalisering piept en kraakt. We ontdekken dat wereldhandel niet alleen efficiënt maar ook heel riskant is. Misschien is het toch veiliger dat landen zelfvoorzienend worden in voedsel, medicijnen en andere essentiële goederen en diensten. En tenslotte versterken veel nationale overheden hun greep op informatie, mobiliteit en privacy en blijft het afwachten in hoeverre dat tijdelijk is.

Wie kunnen we in deze chaos, in deze tragedie vertrouwen?? Bij het thema Economie schreef ik: economische groei ‘as usual’ verwaarloost de toekomst, de menselijke verhoudingen en de natuur. En nu blijkt die groei grotendeels een luchtballon geweest te zijn, doorgeprikt door de corona punaise. En verderop bij Geld: veranderingen van ons (failliete) monetaire stelsel zijn onvermijdelijk. En nu blijkt dat burgers zelf gaan opdraaien voor de financiële excessen van de aandelenmarkt en ‘geld met geld verdienen’. Bij Politiek kwam al aan de orde dat mensen de politici en de ‘captains of financial industry’ wantrouwen en zich onmachtig voelen tegenover globalisering. En nu blijkt dat overheden ons niet (kunnen) beschermen tegen pandemieën noch tegen economische malaise.

Wat betekent dat voor het ideaal van individuele verantwoordelijkheid boven gehoorzaamheid (thema Vrijheid)? En voor het belang van wereldburgerschap juist nu we ons zo kwetsbaar voelen (thema Milieu)? Kunnen we blijven vertrouwen op geld? Wall Street? Politieke leiders? Kerk of paus? Media? Wetenschap of technologie (inclusief virus laboratoria)? Je kan er cynisch van worden.

Maar het tegenovergestelde van cynisme is hoop! Daar gaan de laatste thema’s over. Deze tijd van Pasen herinnert ons aan hoop. Dood en leven van Jezus Christus zijn een bron van bevrijding en inspiratie, van vertrouwen en hoop. We kunnen niet bevatten wie God is, maar weten wel iets over wat Hij doet. Want waar nodigt Hij toe uit? Of als je niet religieus bent, welke idealen blijken uiteindelijk echt van blijvende waarde? Ook al zijn die hoger dan we zelf ooit kunnen waar maken, afgezien van een enkeling op een enkel moment misschien? Nu gevestigde instellingen en kapitalistische dogma’s bezwijken, komt er ruimte voor bezinning op nieuwe waarden en voor een nieuw, verdiepend perspectief op oude tradities.

Onbaatzuchtig leven in liefde voor mens en natuur, zoals dat zichtbaar werd in het leven van Jezus Christus. Geen radicalisme maar voorzichtigheid met diep verlangen. Geen exclusiviteit of vernauwende blik naar binnen, maar een inclusieve houding met open vizier naar voren en naar buiten. Voor mij is dat de Geest die vlees wordt (incarnatie- van Boven bezien) en het vlees dat Geest wordt (inspiratie- van beneden bezien).

Ik geloof dat Gods Geest werkzaam is in de vrije, verantwoordelijke individu die zich met alle andere mensen en levende natuur verbonden voelt op weg naar een gezamenlijke toekomst. Het einddoel kunnen we nauwelijks bevroeden. Maar van de weg er naar toe hebben we weet.

Opwekking betekent leven in vertrouwen. Nu en zelfs over de grens van de dood. Wat anderen je ook zeggen: hoop verandert de wereld. En dat geloof jij ook want anders had je dit stukje niet gelezen;).